Wprowadzenie dynamicznych taryf na rynku energetycznym otworzyło nowe możliwości dla właścicieli magazynów energii. W teorii, mogą oni kupować energię elektryczną, gdy jej cena jest najniższa, a sprzedawać, gdy ceny osiągają swoje maksimum. To kusząca perspektywa, zwłaszcza dla prosumentów, którzy posiadają instalacje fotowoltaiczne. Jednak, czy prawo pozwala im działać w ten sposób? Odpowiedź może zaskoczyć.
Działalność prosumencka a sprzedaż energii
Prosument to osoba, która wytwarza energię elektryczną na własne potrzeby, korzystając z mikroinstalacji, najczęściej fotowoltaicznej. Głównym celem takiej instalacji oraz magazynu energii jest zaspokojenie własnego zapotrzebowania na energię. Jednak sytuacja, w której prosument kupuje energię z sieci, gdy ceny są niskie, a następnie odsprzedaje ją, gdy ceny rosną, wykracza poza tradycyjną definicję działalności prosumenckiej.
Czy taka działalność jest legalna? W tym kontekście polskie prawo stawia jasne granice. Status prosumenta, który dotyczy wyłącznie odbiorców końcowych, wiąże się z wytwarzaniem energii na własne potrzeby. W przepisach prawnych, szczególnie w ustawie o prawie energetycznym, jasno określono, że energia zakupiona w celu magazynowania nie może być odsprzedawana.
Magazyn energii – korzyści i ograniczenia prawne
Magazynowanie energii pozwala na przechowywanie nadwyżek wyprodukowanej energii, by później wykorzystać ją w razie potrzeby. Jednak sprzedaż energii zgromadzonej w magazynie, którą prosument wcześniej zakupił z sieci, nie jest zgodna z obecnymi przepisami prawnymi. Aby tego typu działalność była legalna, prosument musiałby założyć działalność gospodarczą zajmującą się magazynowaniem i handlem energią.
Dodatkowo, w zależności od wielkości magazynu, mogłaby być wymagana jego rejestracja w odpowiednim rejestrze, a w przypadku instalacji o mocy przekraczającej 10 MW – konieczność uzyskania koncesji.
Dynamiczne taryfy a sprzedaż energii
Dynamiczne taryfy teoretycznie pozwalają prosumentom korzystać z wahań cen energii na rynku. W praktyce jednak, prawo nie daje im swobody działania w tej kwestii. Prosument, który kupuje energię elektryczną z sieci w celu jej późniejszej sprzedaży, narusza przepisy prawa energetycznego. Zgodnie z art. 3 pkt. 13a ustawy Prawo energetyczne, odbiorca końcowy, czyli prosument, nie może odsprzedawać energii elektrycznej zakupionej w celu magazynowania.
RCEm a RCEt – Jakie zasady rozliczania obowiązują prosumentów?
Prosumentów, którzy działają w systemie net-billing, dotyczy sposób rozliczeń energii według cen rynkowych. Jednak nie wszyscy operatorzy wprowadzili zmiany w systemie rozliczeń. Wciąż wielu z nich korzysta z tzw. RCEm, czyli średniej ceny miesięcznej. Ta metoda rozliczeń nie jest zgodna z przepisami, które od 1 lipca 2024 r. nakazują rozliczanie prosumentów według ceny godzinowej (RCEt).
RCEm to średnia cena energii oddanej przez prosumenta do sieci w ciągu miesiąca, natomiast RCEt opiera się na godzinowych wahaniach cen. Obie metody mają swoje plusy i minusy, jednak to cena godzinowa (RCEt) jest uważana za bardziej korzystną w miesiącach o dużym nasłonecznieniu.
Problemy z wdrożeniem nowelizacji ustawy o OZE
Mimo że nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii była planowana na lipiec 2024 r., nie została jeszcze wdrożona. To powoduje problemy z rozliczeniami dla prosumentów, którzy teoretycznie powinni być rozliczani według cen godzinowych. Operatorzy energetyczni, jak Enea, Tauron czy PGE, wciąż stosują stare metody rozliczeń oparte na RCEm.
Paulina Hennig-Kloska, podczas jednej z konferencji w lipcu 2024 r., wyjaśniała, że w okresie letnim, prosumenci mogą spodziewać się korzyści z rozliczeń godzinowych, szacując, że w ciągu trzech miesięcy ich rachunki mogą wzrosnąć o około 60 zł na plus.
Skorzystaj z profesjonalnych usług firmy ZIPE – Elektryka, Fotowoltaika, Inteligentny Dom w województwie podlaskim
Jeśli szukasz profesjonalnych usług w zakresie elektryki, fotowoltaiki lub systemów Smart Home, zapraszamy do skorzystania z oferty firmy ZIPE z Bielska Podlaskiego. Działamy na terenie województwa podlaskiego, zapewniając kompleksowe rozwiązania dostosowane do potrzeb naszych klientów. Dzięki naszemu doświadczeniu i indywidualnemu podejściu gwarantujemy najwyższą jakość usług oraz pełną satysfakcję. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się, jak możemy pomóc Ci zrealizować Twoje projekty energetyczne i inteligentnego domu!
Czy prosumentom należy się rekompensata?
W sytuacji, gdy operator nie dostosował systemu rozliczeń do obowiązujących przepisów, prosumentom mogą przysługiwać rekompensaty. Zgodnie z prawem, od 1 lipca 2024 r. prosumenci powinni być rozliczani według cen godzinowych. Jeśli błędne rozliczenia spowodowały straty finansowe, prosument może ubiegać się o odszkodowanie.
Niemniej jednak, nie wszyscy prosumenci będą uprawnieni do otrzymania rekompensaty. Ustawa przewiduje to prawo jedynie dla tych, którzy po raz pierwszy wprowadzili energię do sieci przed 1 lipca 2024 r. Dodatkowo, nowelizacja ustawy ma umożliwić wybór pomiędzy RCEm a RCEt tylko dla określonej grupy prosumentów.
Czytaj także:
Fotowoltaika z magazynem energii – Czy to się opłaca? Argumenty za i przeciw inwestycji
Podsumowanie
Mimo atrakcyjnej wizji kupna taniej energii i jej późniejszej sprzedaży po wyższej cenie, prawo energetyczne w Polsce wyraźnie ogranicza prosumentów w tego typu działaniach. Aby legalnie prowadzić handel energią, konieczne jest założenie działalności gospodarczej oraz spełnienie szeregu wymagań formalnych. Rozliczenia w systemie net-billing powinny odbywać się według ceny godzinowej, co dla wielu prosumentów może być bardziej opłacalne, zwłaszcza w okresach dużego nasłonecznienia.